Volume 2 Issue 3 (Aralık 2024)
Sayı Bilgileri issue information

pp. i - vi

Abstract

Keywords:

Orjinal Araştırma Makaleleri Demokrat Parti'nin Komünizmle Mücadelesine Amerika'nın Etkileri ve Türkiye'deki Komünizme Bakışı

Serhat Sipahi

pp. 1 - 21

Abstract

Sovyet Rusya’da 1917’de meydana gelen Bolşevik İhtilali sonrası uygulanan yayılmacı hedefler arasında Türkiye de yer almıştır. Bu doğrultuda Türk yönetici kadroları Cumhuriyetin kuruluş yıllarından itibaren uygulanmak istenen komünist siyasetlere karşı takip edici ve önleyici tedbirleri almaktan geri durmamışlardır. Sovyetler Birliği ile olan ilişkilerdeki mesafenin açılmasıyla devletin güvenlik reflekslerinde  komünizmle mücadelenin etkisi de artmıştır. İkinci Dünya Savaşı sonrası Sovyet Birliği savaştan galip çıkmış ve Türkiye siyasetinde oluşan esneklikle birlikte komünist faaliyetlerini artırma girişiminde olmuştur. Ayrıca toprak taleplerini de içeren Sovyet tehditlerinin artmasıyla Türkiye, savaşın diğer galiplerinden olan Amerika Birleşik Devletleri’ne yakınlaşmak siyasetine yönelmiştir. Türkiye’nin Batı ekseninde hareket etmesiyle birlikte komünizmle mücadele daha sistematik ve kararlı bir biçime dönüşmüştür. 1950 yılından itibaren Demokrat Parti’nin iktidara gelmesiyle bu kararlı mücadele Türkiye’deki komünist faaliyetleri büyük oranda sınırlandırmıştır. Bu çalışmada Demokrat Parti’nin komünizmle mücadelesini şekillendiren ana etkenlerden biri olan Amerika Birleşik Devletleri’nin, Türkiye’deki komünist faaliyetleri ne derecede tehdit olarak gördüğü ve bu yönde Türkiye’ye verdiği destekler ortaya konulmaya çalışılmış, bu sayede Türkiye’nin komünizmle mücadelesinde gelinen nokta değerlendirilmiştir.

Keywords: Demokrat Parti, Komünizmle Mücadele, Amerika Birleşik Devletleri.

Orjinal Araştırma Makaleleri Korgan'daki Tarihi Çeşmeler

Halis Bayrak

pp. 22 - 50

Abstract

Su, yaşam kaynağı ve insanlar için göze çarpan bir ihtiyaçtır. Beden temizliği ve dini ritüellerin gerekliliği tarih boyunca hem su yapılarını hem de su ile ilgili diğer bileşenler açısından önemli kılmıştır. Çeşmeler, farklı coğrafyalar ve dönemlerde, farklı mimari üsluplarla, plan ve cephe özellikleriyle her dönemde tercih edilerek inşa edilmişlerdir. Bu tarihi çeşme mimarisinin kısa dönemlerine değinildikten sonra Korgan'da bulunan tarihi üç çeşme incelenmiş, mimari ve olanaklar açısından ele alınmıştır. Genel olarak Korgan'daki tarihi çeşmeler, Osmanlı'nın son dönemi ile erken Cumhuriyet'in özelliklerine ait yapılardır. Ağa Çeşmesi (XX. yy başları), Şükrü Efendi Çeşmesi (1335/1916-17), Mektep Çeşmesi (1346/ 1927-28), (1930) yıllarına tarihlenmektedir. Çeşmelerden ikisi depolu (hazneli) olup biri depodur. Ağa Çeşmesi'nden çürük sadece yalağı yaşamış olup mektep çeşmesi ise akar vaziyette değildir. Şükrü Efendi Çeşmesi akar vaziyettedir. Korgan'da bulunan tarihi çeşmelerin doğal ve beşerî sebeplerle tamamen ortadan kaldırılmasından belgelendirilmesi. Bu formatta, kaydedilen bir eserin fotoğrafları çekilmiş ve kayıtları çıkarılmıştır. Ayrıca çeşmelerin gelişiminin yerlerini belirlemek için benzer örneklerle değerlendirme ve karşılaştırma işlemlerine gidilmiştir.

Keywords: Çeşme, Korgan, Sivil mimari, Su mimarisi, Tarihi.

Orjinal Araştırma Makaleleri Osmanlı Devleti’nin İlk Dönemlerinde Ordu Yöresinde Ahilik

İsmail Demirbaş

pp. 51 - 61

Abstract

İslam Peygamberi döneminde kurulan erdemlilerin yemini hareketi, "Hılf'ul Fudul" İslam halifelerinin, ona tabi devlet başkanlarının teşviki ve İslam toplumunun sahiplenmesiyle gelişmiştir. Fütüvvet teşkilatı adını alan bu yapılanma, Türklerin İslama girmesi ile Ahilik teşkilatı adını almıştır. Türk milletinin karakteri ile bütünleşen Ahilik; İslam ilkelerine bağlılık, fetih mefkuresi, eğitim sistemi, tasavvuf yapısı, kuvvettli teşkilat yapısı ile etkin bir ekonomik aktör olmuştur. Bu makale Ahiliği tanıma, Osmanlının ilk döneminde Anadolu ve Ordu yöresindeki çıkışı ortaya koymayı amaçlamıştır.

Keywords: Ahilik, Fütüvvet, Ordu Yöresi, Osmanlı

Orjinal Araştırma Makaleleri Otantisite Bağlamında Yerel Müzik Geleneğinin Yeniden Uyanışı: "Kerimoğlu Örneği

Münevver Seval Işıklı

pp. 62 - 76

Abstract

Yeniden canlanma, dirilme, diriltme, ihya etme gibi Türkçe karşılığı olan ‘revival’ sözcüğü ‘uyanış’ olarak tanımlanmıştır. ‘Otantisite’ ise geçmişe uygun bir şeyin aslına uygunluğu ile ilgili bir söylemdir. Geçmişe ait olduğu kadar, geçmişin canlandırılması ile aslında bugüne ait bir meseledir. Gelenekselin içinde hem ‘müzik uyanışını’, hem de ‘otantisiteyi’ görmek mümkündür. Her gelenek belli bir zamanda belli bir yerde, bir topluluk tarafından icat edilmiştir ve değişim kavramını içinde barındırmaktadır. ‘Halk müziği’ ve ‘halk dansları’ geleneğinde ‘zeybek’ türünde  ‘sözlü zeybek’ ‘Kerimoğlu’ türküsü ve dansı yerelin bir değeri olmaktan çıkartılmıştır. Temel değerlerin korunması iddiasından hareketle, zaman içinde ‘dans mekânları’ ve ‘icra’ mekânlarının da değişmesiyle ‘popülerlik’ ve görünürlük kazanmıştır. Muğla’nın Yeşilyurt (Pisi) beldesine ait ‘Kerimoğlu’ ‘dans’ ve ‘türkü’ pratiği olarak iki başlıkta ‘revival’ ve ‘otantisite’ kavramlarıyla ele alınmaya çalışılmıştır.

Keywords: Uyanış, Gelenek, Kerimoğlu

Orjinal Araştırma Makaleleri Bir Cumhuriyet Kadını Şükûfe Nihal’in Vatanım İçin Romanında Tarihin İz Düşümleri

Vehbiye Eviz

pp. 77 - 98

Abstract

Şükûfe Nihal, Osmanlı’nın son dönemi, Kurtuluş Savaşı, Mütareke Dönemlerine ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuna şahitlik etmiş, Millî Mücadele’ye destek olmuştur. Daha çocukluğunda babasının da etkisiyle vatan aşığı, millet sevdalısı olarak yetişmiştir. Şükûfe Nihal, çocuk yaşta kadınların erkekler ile aynı eğitimi almaları için gazete ve dergilere yazılar yazmıştır. İlk ve orta tahsilini hususi mekteplerde gören Şükûfe Nihal, henüz yedi sekiz yaşında şiir yazmaya başlamış ve 13 yaşından sonra şiirleri gazete ve mecmualarda yayınlanmıştır. Şükûfe Nihal, 1919 yılında Darülfünun’un Edebiyat şubesini bitirmiş ve öğretmen olarak atanmıştır.  Şükûfe Nihal eserlerinde kadınlara, toplumsal olaylara değinmiştir. Yazarın eserleri, yaşadığı yıllara ışık tutması münasebetiyle ehemmiyetleri göz ardı edilemeyecek bir değerdedirler. Türk edebiyatı içinde şairliği ile öne çıkan yazarın, roman, öykü ve gezi kitapları yayınlamıştır. Ancak bütün bunların yanında Darülfünun’un edebiyat, coğrafya bölümünden mezun olan Şükûfe Nihal ilk kadın coğrafyacıdır. Yazdığı romanlarda yaşadığı dönemin olaylarını ve etkilerini roman karakterlerine yükleyerek anlatmıştır. Bunu yaparken hem karakterleri hem de olayları birbirine benzersiz bir olay örgüsü ve kurgu ile birbirine bağlamıştır. Yazarın Cumhuriyetin ilk yıllarına tanıklık etmiş olması Türk Cumhuriyeti Devleti tarihi açısından önem arz ettiğinden romanlarının okunması ve incelenmesi gerekliliğini doğurmaktadır. Bu yüzden Şükûfe Nihal gibi bir aydın kadının toplumsal sorunları ve şahit olduğu dönemi “Vatanım İçin” adlı romanında ele alması tarihi olarak incelenecektir. Şükûfe Nihal witnessed the last period of the Ottoman Empire, the War of Independence, the Armistice Period and the establishment of the Republic of Turkey, and supported the National Struggle. She grew up as a patriot and a lover of the nation with the influence of her father in her childhood. Şükûfe Nihal wrote articles for newspapers and magazines at a young age for women to receive the same education as men. Şükûfe Nihal, who received her primary and secondary education in private schools, started writing poetry at the age of seven or eight and her poems were published in newspapers and magazines after the age of 13. Şükûfe Nihal graduated from Darülfünun Literature Department in 1919 and was appointed as a teacher. 

Şükûfe Nihal touched upon women and social events in her works. The author's works have a value that cannot be ignored as they shed light on the years she lived in. The author, who stands out as a poet in Turkish literature, has published novels, short stories and travel books. However, Şükûfe Nihal, who graduated from the literature and geography department of Darülfünun, was the first female geographer. In the novels she wrote, she described the events and effects of the period she lived in by attributing them to the characters of the novel. In doing so, she connected both characters and events with a unique plot and fiction. The fact that the author witnessed the first years of the Republic is important in terms of the history of the Turkish Republic, which makes it necessary to read and analyze her novels. Therefore, an intellectual woman like Şükûfe Nihal's handling of social problems and the period she witnessed in her novels “For My Homeland” will be examined historically.

Keywords: Cumhuriyet, Kadın, Şükûfe Nihal, Tarih, Roman. Republic, Woman, Şükûfe Nihal, History, Novel

Orjinal Araştırma Makaleleri Kitap Kritiği: Das Türkısche Gesıcht Wıens, Auf Den Spuren Der Türken In Wıen

Gülferi Akın Ertek

pp. 99 - 103

Abstract

Kitap Kritiği

Keywords: -

Orjinal Araştırma Makaleleri Kitap Kritiği: Tarihi, Coğrafi ve Kültürel Boyutlarıyla Geçmişten Günümüze Sarmaşık Kaplıcası ve Çevresi

Yusuf Seha Yerli

pp. 104 - 107

Abstract

Kitap Kritiği: Tarihi, Coğrafi ve Kültürel Boyutlarıyla Geçmişten Günümüze Sarmaşık Kaplıcası ve Çevresi

Keywords: Kitap Kritiği

Orjinal Araştırma Makaleleri Kitap Kritiği: Sultanın Zindanında Osmanlı İmparatorluğuna Gönderilen Bir Elçilik Heyetinin İbret Verici Öyküsü (1591-1596)

Alper Fatih Ekinci

pp. 108 - 114

Abstract

Kitap Tanıtımı.

Keywords: Sultan, Zindan, Elçi.