Orjinal Araştırma Makalesi | Akademik Literatür Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi (AKALİD) 2024, Cil. 1(3) 26-59
Gülferi Akın Ertek
ss. 26 - 59 | DOI: https://doi.org/10.29329/akalid.2024.1058.2 | Makale No: MANU-2407-01-0006.R1
Yayın tarihi: Ağustos 29, 2024 | Okunma Sayısı: 16 | İndirilme Sayısı: 27
Özet
İnsan hayatının en temel gereksinimlerinin karşılandığı konutlar, içerisinde yaşayan ailenin mahremiyeti için de önemli bir gerçekliktir. Toplumlar çevre koşulları, iklim özellikleri ve malzeme seçenekleri gibi imkanlarla, belli noktalarda birbirinden ayrılan ya da birbiriyle benzeşen barınma mekanlarını meydana getirmişlerdir. Bulunduğu yerin tarihini ve toplumun geleneklerini aydınlatan dinamikler olarak da karşımıza çıkan bu yapıları, sosyolojik koşullar ve onu kullanan kişilerin ekonomik durumu ile statüsü, bazı yönlerden şekillendirmiştir. Toplumdaki ortak görüş ve estetik yönelimler de evleri kimi özellikleri bakımından etkilemiş olsa da genel olarak bu yapılarda ortak bir mimari düzen hakimdir.
Bu bildiride yukarıda sözü edilen mimari ortamda yaratılan, XIX. yüzyılın geleneksel konut dokusu içerisinde ortaya konulduğu düşünülen, Ordu’nun Altınordu ilçesinde yer alan Kamil Furtun Konağı, günümüze ulaşabilmiş mevcut hali ve farklı tarihlere ait dönem fotoğraflarından hareketle hazırlanan plan, mimari, bezeme ve malzeme ile inşa tekniği açısından değerlendirilmeye çalışılacaktır. Eski fotoğraflarından tespit edilen mimari karakteri dolayısıyla XIX. yüzyıla tarihlendirilen, 2006 yılında çıkan bir yangın sonucunda yalnızca bodrum ve zemin kat beden duvarları, çamaşırhane ve mutfak olarak kullanılan yan mekân ve batı duvara eklenen ıslak hacimleri günümüze ulaşan yapıya ait dokümanlar ve sözlü kaynaklardan hareketle restitüsyon önerisinde bulunulacaktır. Zira gerek tarihi kaynaklar, arşiv belgeleri ve sözlü kaynaklar ve gerekse Ordu’nun tarihi kent dokusu dikkate alınarak Kamil Furtun Konağı’nın restore edilerek ayağa kaldırılması geçmiş ile gelecek arasındaki köprülük vazifemizin de bir sonucu olacaktır.
Anahtar Kelimeler: Konut Mimarisi, Kamil Furtun Konağı, Restitüsyon, Restorasyon, Konak
Bu makaleye nasıl atıf yapılır? |
---|
APA 6th edition Harvard Chicago 16th edition |
Kaynakça |
---|
AZİZOĞLU KÜÇÜK, Emel, Ordu İli Aziziye Mahallesi Harun Furtun Evi Restorasyon Önerisi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2008. BAYHAN, Ahmet Ali ve BAYRAK, Halis, “Ordu-Ünye Ortayılmazlar ve Burunucu Mahallelerinde Bulunan Geleneksel Konut Örnekleri”, Tarihi ve Kültürel Boyutlarıyla Ordu, C. 2, Fenomen Yayıncılık, Ankara 2021, ss. 173-206. BAYHAN, Ahmet Ali, “Ordu’da Bir Geç Osmanlı Sivil Mimarlık Örneği, Çamaş Cevat Bey Konağı”, XX. Ortaçağ Türk Dönemi Kazıları ve Sanat Tarihi Araştırmaları Sempozyumu, Sakarya 2017. BOY, Emel Şener, “Geleneksel Merzifon Evleri”, Türk İslam Dünyası Sosyal Araştırmaları Dergisi, C. 4, S. 12, 2017, 442-456. BOY, Emel Şener, Merzifon Evleri, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Kayseri 2014. ELDEM, Sedat Hakkı, Türk Evi Plan Tipleri, İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, İstanbul 1968. GÜNAY, Reha, Geleneksel Safranbolu Evleri ve Oluşumu Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1989. GÜNAY, Reha, İstanbul’un Yaşayan Ahşap Konutları, Yem Yayınları, İstanbul 2014. İLTAR, Gazanfer, “19. Yüzyıl Giresun Yapılarında Marsilya Tipi Kiremitler”, Giresun Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7/13, 2015, ss. 247-260. İLTAR, Gazanfer, Giresun Evleri, Dönence Basım ve Yayın, İstanbul 2016. İRİBAŞ, Fatma, Bartın Geleneksel Evlerinde Cephe Düzenlemesi ve Ahşap Süsleme, Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Bartın 2019. KARACİF, Halil İbrahim, Sungurlu’da Geleneksel Konut Mimarisi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Konya 2017. KARPUZ, Haşim, Trabzon Merkez ve İlçelerindeki Önemli Tarihi Yapılar, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 2018. KUBAN, Doğan, Çağlar Boyunca Türkiye Sanatının Anahatları. Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2017. KUBAN, Doğan, Doğan Kuban Yazıları Antolojisi. 2. Cilt. Türkiye’de Malzeme Koşullarına Bağlı Geleneksel Konut Mimarisi Üzerinde Gözlemler, Boyut Yayıncılık, İstanbul 2016. KUBAN, Doğan, Mimarlık Kavramları, Yem Yayınları, İstanbul 2016. KUBAN, Doğan, Osmanlı Mimarisi, Yem Yayınevi, İstanbul 2014. KUBAN, Doğan, Türk Hayat’lı Evi, MTR Yapımcı, İstanbul 1995. KÜÇÜKERMAN, Önder, Kendi Mekanının Arayışı İçinde Türk Evi, Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu, İstanbul 2007. Ordu Kültür Envanteri, Ordu Büyükşehir Belediyesi, Ordu 2019. ŞAHİN, Şafak, Ordu Geleneksel Evleri Üzerine Bir Araştırma, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Trabzon 2010. ŞENEL, Volkan, Gümüşhane Evleri, Gümüşhane İl Kültür Müdürlüğü Yayınları, Trabzon 2002. TUNA, Celal, Orta Karadeniz Sahil Kesiminde Geleneksel Mimari, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul 2008. UÇAR, Hatice, Bayburt ve Bayburt Evlerinin Mimarlık Tarihindeki Yeri, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Erzurum 1998. YILDIRIM GÜNEŞ, Özgül, “Ordu-Fatsa’da Osmanlı Dönemi Konut Mimarisi Örnekleri”, Fatsa ve Yöresi Tarihi, C. 1, Fenomen Yayıncılık, Ankara 2022, ss. 187-219. YILDIRIM GÜNEŞ, Özgül, Giresun İli, Tirebolu İlçesi Gazipaşa Caddesi Üzerinde Bulunan Geç Dönem Osmanlı Yapıları, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2020. YILMAZ, Fatma, Samsun Alaçam Çeşme Mahallesi Geleneksel Konut Mimarisi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Samsun 2021. YİĞİTPAŞA, Nadire Tuba, 19-20. Yüzyıl Alaçam Evleri, Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi Sonuç Raporu (PYO.Fen.1901.17.006). Samsun 2018. |