Orjinal Araştırma Makalesi | Akademik Literatür Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi (AKALİD) 2024, Cil. 1(2) 18-65
Alper Fatih Ekinci
ss. 18 - 65 | DOI: https://doi.org/10.29329/akalid.2024.619.2 | Makale No: MANU-2403-25-0001.R3
Yayın tarihi: Nisan 29, 2024 | Okunma Sayısı: 19 | İndirilme Sayısı: 126
Özet
Osmanlı Devleti klasik dönemde Balkanlarda hakimiyet sağlamayı başarabilmişti. Fakat 19. yüzyıla gelindiğinde bölgede Osmanlı hakimiyeti sarsılmaya başlamıştı. İç ve dış nedenler sebebiyle Balkanlarda kargaşa ve anarşi dönemi uzun yıllar boyunca sürmüştür. Bu mücadeleler yaşanırken taraflar komitacılar ve çiftlik sahipleri üzerinden bölgede hakimiyet kurmaya ve politikalarını uygulamaya çalışmıştır. Komitacılar, dış güçler ve Osmanlı yönetiminden hoşnut olmayan halkın desteğini alıp onlar tarafından desteklenirken çiftlik sahipleri ise merkezi otoritesini tekrar tahsis etmeye çalışan Osmanlı Devleti tarafından korunmuşlardır. Çalışma yaşanan mücadeleleri, komitacıların ve özetçiftlik sahiplerinin yazmış oldukları mektuplar üzerinden okuma ve değerlendirmeyi amaçlamıştır. Bazıları komitacılar tarafından çiftlik sahiplerine yazılan tehdit mektupları, bazıları ise çiftlik sahiplerinin Osmanlı yönetimine yazdıkları bu mektuplar yazan, yazılan amaç ve yöntemler konusunda birçok bilgileri barındırmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Makedonya, Çiftlik Sahibi, Komitacılar, Tehdit Mektubu
Bu makaleye nasıl atıf yapılır? |
---|
APA 6th edition Harvard Chicago 16th edition |
Kaynakça |
---|
1. Arşiv Belgeleri Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi (BOA) Sadaret Eyalet-i Mümtaze Bulgaristan Evrakı (A.MTZ.(04). Babıali Evrak Odası Evrakı (BEO). Dahiliye Nezareti Mektubi Kalemi (DH.MKT). Dahiliye Nezareti Siyasi Kısım Evrakı (DH.SYS). Dahiliye Nezareti Şifre Evrakı (DH.ŞFR). Hariciye Nezareti Sofya Sefareti (HR.SFR(04). Hariciye Nezareti Londra Sefareti (HR.SFR.(3). Hariciye Nezareti Tahrirat (HR.TH). Şurayı Devlet Evrakı (ŞD). Rumeli Müfettişliği Sadaret Evrakı (TFR.I.A). Rumeli Müfettişliği Kosova Evrakı (TFR.I.KV). Rumeli Müfettişliği Manastır Evrakı (TFR.I.MN). Rumeli Müfettişliği Selanik Evrakı (TFR.I.SL). Rumeli Müfettişliği Arzuhaller (TFR.I.ŞKT). Yıldız Sadaret Hususi Maruzat Evrakı (Y.A.HUS). 2.Araştırma Eserler Adanır, Fikret, Makedonya Sorunu, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2001. Alkan, Mustafa, “Hüseyin Hilmi Paşa’nın Rumeli Umumi Müfettişliği (1902-1908)”, CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, C:12, S:1, 2015, ss.242-255. Altınkaya, Emin İsmail, Hüseyin Hilmi Paşa’nın Hayatı ve Devlet Adamlığı (1855-1923), (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya 2018. Altıntaş, Ahmet, “Makedonya Sorunu Ve Çete Faaliyetleri” Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C:7, S:2, 2005, ss.69-91. Yarcı, Güler “Osmanlı Diplomasisinde Makedonya Meselesi (1876-1913)”, Elektronik Siyaset Bilimi Araştırmaları Dergisi, C:4, S:1, Ocak 2013, ss.76-114. Arel, Ayda, “Foça Bağ Evleri ve Kule-Ev Geleneği”, VII. Araştırma Sonuçları Toplantısı, Ankara 1990. Aşan, Tuğba, Hüseyin Hilmi Paşa Siyasi Hayatı, Fikirleri Ve Şahsiyeti (1855-1923), (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, İstanbul 2021. Aydın, Mahir, “Hüseyin Hilmi Paşa”, TDV, C:18, İstanbul 1998, ss.550-551. Aydın, Mithat, “Osmanlı Makedonya’sında Slavist Bulgar Komita Faaliyetleri”, Belgi Dergisi, C:2, S:18, Yaz 2019, ss.1587-1606. Bayraktar, Kaya, “Makedonya Sorunu ve Avrupa Müdahalesi (1902-1905)”, Bilig, S:69, 2014, ss.1-28. Belge, Hadi, 19. yüzyıl Osmanlı Taşra İdaresinde Aynaroz Manastırları (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2018. Ekinci, Alper Fatih, Osmanlı Devleti’nde Kışlaklar (XIX. Yüzyıl) (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ordu 2022. Ertürk, Suzan, Balkanlar’da Aşırı Milliyetçi Bir Örgütlenme: Makedonya-Edirne Dahili İhtilal Teşkilatı (1893-1912), (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir 2018. Gücel, Dilek, Osmanlı Arşiv Belgeleri İle Selanik Vilayetinde Komitacılık: (1890-1913), (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi, İzmir 2014. Gümüş, İlker, “Aydın’da Cihanzade İbrahim Ağa Kulesi”, ANASAY, S:13, 2020, ss.167-190. İnalcık, Halil, “Çiftlik”, TDV, C:8, İstanbul, 1993, ss.313-314. İrtem, Süleyman Kani, Osmanlı Devleti’nin Makedonya Meselesi, yayına hazırlayan Osman Selim Kocahanoğlu, Temel Yayınları, İstanbul, 1999. Kanaci, Armend, Demirarslan Deniz, Savçın Emine Begüm, “Karadağ Geleneksel Konut Mimarisine Genel Bir Bakış”, Mimarlık Ve Yaşam Dergisi, C:7, 2022, ss.467-502. Karademir, Zafer, İmparatorluğun Açlıkla İmtihanı Osmanlı Toplumunda Kıtlıklar (1560-1660), Kitap Yayınevi, İstanbul 2017. Köse, Osman, “Bulgaristan Emareti ve Türkler, (1878-1908)”, Turkish Studies, C:1, S:2, 2006, ss.259-302. Özdağ, Abdullah, “Son Sadrazamlardan Hüseyin Hilmi Paşa’nın Hayatı ve Faaliyetleri (1855-1923), Karadeniz Araştırmaları, S:41, 2014, ss.147-159. Özküçük, Fatma Gül, I.Meşrutiyet Dönemi Makedonya’da Bulgar Çete Faaliyetleri, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2011. Saatçı, Meltem Begüm, Makedonya Sorunu, (Yayımlanmamış Doktora Tezi) Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya 2004. Tan, Hakan, Makedonya’da Bulgar Komite Faaliyetleri ve Boris Sarafof, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya 2013. Tavşan, Cengiz, Sipahi Serkan, Temiz Betül İrem, “Gürcistan Geleneksel Mestia Evlerinin Mimari Özelliklerinin İncelenmesi”, İDİL, 2021, ss.1033-1047. Tilbe, Özgür, Hüseyin Hilmi Paşa’nın Rumeli Umumi Müfettişliği (1902-1908), (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya 2018. Tutal, Osman, “Balkan Coğrafyasında Osmanlı Konut Kültürü”, Balkanlarda İslam Medeniyeti II. Milletlerarası Sempozyumu Tebliğleri, İstanbul 2006. Uzer, Tahsin, Makedonya’da Eşkıyalık Tarihi Ve Son Osmanlı Yönetimi, 3.Baskı, TTK, Ankara 1999. Weaver, Martin E., “A Tower House At Yeni Foça Izmir” University of Macedonia Balkan Studies, C:12, S:1 1971, ss.253-266. Yıldırım, Bilge, “Foça Kule Evleri” MİMARLIK, S:2, 1999, ss.32-37. Yıldırım, Bilge, The Tower Houses In Foça, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir 1997. |