Orjinal Araştırma Makalesi | Akademik Literatür Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi (AKALİD) 2024, Cil. 1(2) 87-101
Osmanlı Meclis Geleneği ve Bahriye Meclisi
Beyza Şeyhoğlu
ss. 87 - 101 | DOI: https://doi.org/10.29329/akalid.2024.619.4 | Makale No: MANU-2306-08-0006.R1
Yayın tarihi: Ağustos 18, 2023 | Okunma Sayısı: 18 | İndirilme Sayısı: 76
Özet
Osmanlı Devleti’nde meclis oldukça önemli bir kurum olmuştur. Divan-ı Hümayun yıllarca Osmanlı Devleti’nde etkin bir meclis olarak görev yaptıktan sonra II. Mahmut döneminde oluşturulan ancak esas anlamını Tanzimat’ın ilan edilişi ile tamamlayan meclisler bürokraside oldukça etkin bir konuma gelmiştir. Denizcilik alanında yapılacak olan reformların bir temele oturtulması için de bahriyedeki kurumların da tanzimi gerekiyordu. Bahriye Meclisi’nin kuruluşu da Osmanlı Devleti’nde meclislerin arttığı, reformların temelinin meclislerde atıldığı bir dönemde gerçekleşmiştir. Bu makalede Osmanlı Devleti’nin genel meclis çerçevesi çizilmeye çalışıldıktan sonra Bahriye teşkilatı ve Bahriye Meclisi’nin meclis geleneğindeki yeri ele alınmaya çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, Meclis, Bahriye, Bahriye Meclisi
| Bu makaleye nasıl atıf yapılır? |
|---|
|
APA 6th edition Harvard Chicago 16th edition |
| Kaynakça |
|---|
|
1. Arşiv Belgeleri Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi (BOA) HAT, 114 /4559; 1424/58242; İ.DH.,7/307; A.TŞF, 16/94; A.MKT. NZD., 7/96; İ.DH., 368/24385; HR.SFR(3), 52/20. 2. Deniz Kuvvetleri Arşivi DTA, ŞUB, 2-3A; 5-79A; 5-20A; 6-33A. 3. Kitaplar-Makaleler AHMED LÜTFÜ EFENDİ, Târîh-i Devlet-i Aliyye-i Osmâniyye, C. 7 Matbaa-i Âmire, Dersaadet 1290. AHMET CEVDET PAŞA, Tezakir 1-12, yay: Cavid Baysun, Türk Tarih Kurumu, 1953. AKYILDIZ, Ali, “Meclis-i Meşveret”, TDV(İA), c. 28, 2003, ss. 248-249. AKYILDIZ, Ali, Osmanlı Merkez Bürokrasisi (1836-1856), Timaş Yayınları, İstanbul 2018. AKYILDIZ, Ali, “Meclis-i Vükela”, İA (TDV), C. 28, 2003, ss. 207-209. Bahriye Nizamnamesi (1849), ed: Coşkun Güngen, çev: Sabahattin Öksüz, Dz.K.K’lığı Karargah Basımevi, 1996. BOSTAN, İdris, “Tersane-i Amire”, TDV(İA), C. 40, 2011, ss. 513-516. BOSTAN, İdris, Osmanlı Bahriye Teşkilatı: XVII. Yüzyılda Tersane-i Âmire, Türk Tarih Kurumu, Ankara 1992 DANİŞMEND, İsmail Hami, İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, C. 4, Türkiye Basımevi, İstanbul 1972. DEMİR, Timur, Eğitim Tarihimizde Heybeliada Bahriye Mektebi’nin Yeri, (Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensitüsü Tarih Anabilim Dalı Yakınçağ Bilim Dalı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kayseri 2011. DÜZCÜ, Levent, Osmanlı Deniz Kuvveletleri (1890-1918), (Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kırıkkale 2004. FINDLEY, Carter V., Osmanlı İmparatorluğu’nda Bürokratik Reform Babıâli 1789-1922, çev: Ercan Ertürk, Alfa Yayınevi, 2019. GENCER, Ali İhsan, “Bahriye Meclisi’nin Kuruluşu ve Önemi”, Türk Dünyası Araştırmaları Ayrı Basım, 1983, ss. 148-160. GENCER, Ali İhsan, Bahriye’de Yapılan Islâhât Hareketleri ve Bahriye Nezâreti’nin Kuruluşu (1789-1867), Türk Tarih Kurumu, Ankara 2001. İNALCIK, Halil, Osmanlı İmparatorluğu Klasik Çağ, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2015. İNALCIK, Halil, “Sened-i İttifak ve Gülhane Hattı Hümayunu”, Tanzimat Değişim Sürecinde Osmanlı İmparatorluğu, ed: Halil İnalcık, Mehmet Seyitdanlıoğlu, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2017, ss. 89-111. KARAL, Enver Ziya, Osmanlı Tarihi VII. Cilt Islahat Fermanı Devri (1861-1876), Türk Tarih Kurumu, Ankara 2003. ÖZYALVAÇ, Ş. Pınar, “Tanzimat Dönemi Reformlarında Mekân Sorunu ve Çözüm Arayışları”, Osmanlı Modernleşmesi Reform Çağında Çözüm Arayışları, ed: Ahmet Dönmez, Kitap Yayınevi, İstanbul 2019, ss. 163-196. PAMİR, Aybars, “Kaptan Paşa ve Hukukî Statüsü”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 53, S. 3, ss. 39-60. Safvet, Filasalar, Matbaa-i Bahriye, İstanbul 1329. SEYİTDANLIOĞLU, Mehmet, Tanzimat Devrinde Meclis-i Vala (1838-1868), Türk Tarih Kurumu, 1999. SHAW, Stanford J., SHAW, Ezel Kural, Osmanlı İmparatorluğu ve Modern Türkiye, C. 2, çev: Mehmet Harmancı, E Yayınları İstanbul 2010. SUNAY, Serap, “Tanzimat Meclisi’nde Görülen İlk Rüşvet Davası: “Tatbik-i Mühür” Meselesi ve Perde Arkası”, Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, c. 33, İstanbul 2014, ss. 87-114. TAŞKESENLİOĞLU, Yasin M., Tanzimat Döneminde Bir Reform Meclisi Meclis-i Âlî-i Tanzîmât (1854 -1861), Türk Tarih Kurumu, Ankara 2018. UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, Osmanlı Devleti’nin Merkez ve Bahriye Teşkilatı, Türk Tarih Kurumu, Ankara 2020. https://sozluk.gov.tr/ (E.T 07/06/23). |
